TeX

ช่วงนี้ต้องนั่งเขียนรายงานโครงการวิจัยส่งไปยังผู้ให้ทุนวิจัยรายหนึ่ง (ขอสงวนชื่อ) ซึ่งทางเค้าบอกมาเองว่าไม่ต้องเน้น format มาก อยากจะได้ content มากกว่า เราก็เลยได้โอกาสเขียนมันด้วย TeX อีกที ซึ่ง Mac ก็มี MacTeX ให้ใช้นะ ติดตั้งง่ายไม่ยุ่งยาก ถึงจะสมบูรณ์เกินไปหน่อยก็เถอะ (คือมี package มากไป ขนาดเลยเวอร์ไปหน่อย)

ส่วนเรื่องภาษาไทย ก็มีคนเขียนเรื่องนี้ไว้ค่อนข้างละเอียดแล้ว ภาษาไทยสำหรับ LaTeX บน Mac OS X ที่ Thai Mac Dev ก็ละเอียดดี ทำตามได้เลยไม่มีอะไรผิดพลาด

ก็เลยมาถึงเรื่องที่อยากจะเขียนมานานแล้ว แต่ว่าไม่ได้เขียนซะที

  • ทำงานกับ TeX แล้วมีความสุขแฮะ ไม่ต้องมานั่งกังวลเรื่อง Formatting ยิบย่อยว่ามันจะไม่เหมือนกัน มันแยก Content ออกจาก View ขาดเลย
  • ทุกอย่างที่เราทำ จะมี semantic ตลอด เช่นบอกว่าตรงนี้เป็น subsection หรือว่า subsubsection นะ แล้วถ้าตั้ง label แบบฉลาดๆ หน่อยนี่ เขียน shell script ง่ายๆ หาทุกอย่างในหนังสือทั้งเล่ม เพื่อทำ cross-reference นี่ง่ายสุดๆ
  • ไม่ต้องกังวลเรื่องความถูกต้องของหน้าในสารบัญอะไรทั้งสิ้น (สารบัญ สารบัญภาพ ฯลฯ)
  • ไม่ต้องกังวลเรื่องรายละเอียดความถูกต้องของการอ้างอิงเอกสาร ขอให้อ้างอิงเถอะ ที่เหลือมันจัดการให้
  • ถ้าอยากจะได้ style อื่น ก็เปลี่ยน style ของเอกสารได้ไม่ยาก แถมเปลียนมาแล้ว รายละเอียดปลีกย่อยมันจัดการให้เองหมด ไม่ต้องยุ่งยากกับการปรับโน่นปรับนี่เล็กๆ น้อยๆ เท่าไหร่
  • ผมชอบตรงที่มัน generate อะไรก็ตามที่มันควรจะถูก generate เช่น การอ้างอิงโดย label แล้ว TeX จะดึงเอาตัวเลขของภาพ/ตาราง/บท/ส่วน ที่ชื่อตาม label นั้นๆ มาใส่ให้โดยอัตโนมัติ ไม่ว่าเนื้อหาส่วนนั้นมันจะถูกย้ายไปไหนก็ตาม
  • การจัดเอกสาร ที่รับรองว่า สวย และ consistent กันทั้งเล่ม แน่นอน

แต่ว่ามันก็คงจะมีข้อเสียบ้างละน่า ข้อเสียที่สุดน่าจะเป็น

  • แน่นอน มันไม่ใช่ MS-Word ดังนั้นจึงมีข้อเสียตามมาอีกสองข้อคือ
  • แน่นอน มันไม่สร้าง .doc ให้เราแน่
  • แน่นอน Format มันอาจไม่ตรงกับเอกสารที่ Word สร้างแบบเปี๊ยบๆ ดังนั้นพวกบ้า Format มากกว่า Content (ว่าต้องตรงกับ “Word Template ของฉันเท่านั้น” แบบที่ถึงขนาดเอาไม้บรรทัดนั่งวัดกันจะเป็นจะตาย) คงไม่ชอบ
  • มันไม่ WYSIWGY ดังนั้นหลายคนไม่คุ้นเคยแน่ (แต่คนเคยเขียน HTML มาก่อนไม่น่ามีปัญหา

สรุปว่า Happy TeXing ;-)