เรื่องเล่า ที่เรียบเรียงจากเรื่องจริงของผม และว่าที่เจ้าสาว คุณวัชรพรรณ โล่ห์ทองคำ ตอนจบ
อัพเดทล่าสุดเมื่อ 10 กันยายน 2555
ความเดิม
บทส่งท้าย: รำลึกถึงผีเสื้อน้อย (Remember the Butterfly)
“คิดว่าคนเรา ถ้าเป็นคู่กันแล้ว จะแคล้วกันได้มั้ย”
คำถามที่ผมเฝ้าถามตัวเองมาตลอด วันแล้ววันเล่า ปีแล้วปีเล่าในชีวิต นับจากที่ผมได้ยินคำพูดสุดท้ายของมีน สมัยที่ผมจีบเธอตอนเรียนมหาวิทยาลัย เสียงของเธอยังคงก้องอยู่ในหู ประโยคที่ตามหลอกหลอนผม
“ไม่ต้องคุย ไม่ต้องมาเจอกันอีกแล้วนะ”
มันทำให้ผมกับมีนไม่ได้ติดต่อกัน ไม่ได้คุยกันเหมือนเก่า แต่ผมก็ยังคิดถึงมีนอยู่เสมอ ไม่เคยลืมเธอได้เลยสักนิด และยิ่งมีอะไรเกิดขึ้นกับชีวิตผมเท่าไหร่ ผมก็ยิ่งนึกถึงมีนมากขึ้น พร้อมกับคำถามในใจตลอดเวลาว่า
“ถ้าวันนั้น…… ผม……”
เหตุการณ์ครั้งนั้นมันส่งผลกับชีวิตเราสองคนมากมายเหลือเกิน การพูดไม่ระวังปากของผมเพียงครั้งเดียว และการพูดเพราะความเสียใจของมีนเพียงครั้งเดียว ทำให้ทุกอย่างมันไม่มีวันเหมือนเดิมอีกแล้ว ผมคงทำเรื่องที่แย่ที่สุดในชีวิตลงไป และชีวิตคงจะไม่มีวันให้อภัยผม ..
ในช่วงที่ผมได้แต่นั่งคิดถึงมีน แต่ไม่กล้าติดต่อไป ไม่กล้าทำอะไรมากมายกว่านั่งคิดถึงมีนและเห็นภาพมีนตลอดเวลาที่เปลือกตามันปิดลง เช้าวันหนึ่ง ในต้นเดือนพฤษภาคม 2544 ขณะนั้นผมเรียนอยู่ปี 3 ผมเดินเข้าไปนั่งฟังบรรยายวิชา Mathematical Foundations of Computational Science โดยอาจารย์ James B. Cole ผู้ซึี่งภายหลังกลายมาเป็นทั้งอาจารย์ที่ปรึกษา พี่ชาย เพื่อนสนิท และพ่อคนที่ 2 ของชีวิต
ช่วงนั้น … ผมค่อนข้างจะหมดอาลัยตายอยากกับชีวิตพอสมควร ผมทำทุกอย่างแค่ผ่านมันไปวันๆ ไม่ได้สนใจอะไรกับการเรียนวิชาเรียนต่างๆ หรือการทำงานเป็นโปรแกรมเมอร์พาร์ทไทม์ให้กับบริษัทต่างๆ และสถาบันวิจัยบางแห่งที่ผมทำอยู่มากมายนัก ผมยังคงมองคณิตศาสตร์กับโลกความเป็นจริงแบ่งแยกกันอยู่ค่อนข้างมาก และไม่รู้จะเรียนมันไปทำไมด้วยซ้ำไป แต่การบรรยายครั้งนั้นมันก็เปลี่ยนทุกสิ่งทุกอย่างในชีวิตผม เมื่ออาจารย์ผมพูดถึงเรื่องระบบที่เปลี่ยนแปลง (Dynamical System) ทฤษฎีเคออส (Chaos Theory) ผลแห่งการกระพือปีกของผีเสื้อ (Butterfly Effect) และวังวนประหลาดของการเดินทางของระบบ (Strange Attractor)
(ชื่อเหล่านี้ ผมบัญญัติขึ้นมาเองสำหรับหนังสือเล่มนี้ ตามความชอบ ความพอใจ และความเข้าใจที่มันสะท้อนโลกใบนี้ให้กับผม ไม่ใช่ชื่อเฉพาะที่ถูกต้องตามหลักวิชาการที่สามารถใช้อ้างอิงได้)
ตอนแรกผมก็ฟังผ่านๆ ไป ไม่ได้สนใจอะไรมากนัก จนกระทั่ง
“เหตุการณ์เล็กน้อย จะส่งผลถึงการเดินทางของระบบที่เป็นแบบเคออสอย่างมหาศาล และตลอดกาล”
ภาพของเหตุการณ์เล็กๆ แค่เพียงวินาทีเดียว ของเด็กผู้หญิงคนหนึ่ง และรอยยิ้มของเธอ บนทางเดินตรงระเบียงวันนั้น ปรากฏชัดเจนขึ้นในความคิดผมทันที
“หากระบบที่เปลี่ยนแปลง (Dynamical System) ใดๆ ก็ตามเป็นระบบแบบเคออส (Chaotic System) แล้วการเปลี่ยนแปลงแม้เพียงน้อยนิดในค่าตั้งต้นของอะไรบางอย่าง ก็จะส่งผลต่อเส้นทางของระบบนั้นๆ อย่างมหาศาล เรียกได้ว่าเมื่อเวลาผ่านไปมากพอที่จะทำให้ผลของการเปลี่ยนแปลงนั้นๆ ชัดเจนขึ้น มันอาจจะเปลี่ยนทุกอย่างจากหน้ามือเป็นหลังมือ
ทุกสิ่งทุกอย่างที่ดูเหมือนกับเกิดขึ้นแบบสุ่ม ไม่มีเหตุมีผลและโผล่มาเฉยๆ จริงๆ แล้วไล่ย้อนดีๆ มันเป็นผลที่เกิดจากเหตุอย่างใดอย่างหนึ่ง ที่อาจจะฝังลึกอยู่ไกลในกาลเวลา ไม่มีอะไรเป็นเรื่องบังเอิญแม้แต่อย่างเดียวในโลกนี้ ต่อให้เมื่อเราดูผลของระบบที่เหมือนกับมั่วยังไง ก็ยังมีเหตุผลกลไกอะไรบางอย่างซ่อนอยู่เสมอ”
ผมหลับตาลง ภาพเหตุการณ์ทั้งหมดที่เกิดขึ้นในชีวิตผมไหลผ่านตาอย่างรวดเร็วและชัดเจนทุกรายละเอียดราวกับทุกอย่างเพิ่งเกิดขึ้น ผมมานั่งอยู่ตรงนี้ได้เพราะอะไร ที่ผมต้องคิด ต้องเห็นภาพเหล่านี้ตลอดเวลาเพราะอะไร …. เหตุการณ์ทุกอย่างที่มันนิยามชีวิตผมขึ้นมาจนเป็นตัวตนของผมเอง มันมาจากรอยยิ้มครั้งนั้น ….
“ผีเสื้อตัวเล็กๆ กระพือปีกในบราซิล จะทำให้เกิดพายุทอร์นาโดในเท็กซัสหรือเปล่า”
อาจารย์พูดถึงประโยคคลาสสิคของทฤษฎีเคออส ที่เราเรียกว่า “Butterfly Effect” ซึ่งในขณะนั้น คำตอบของผมคือ “ใช่” เพราะมันชัดเจนเหลือเกิน ชัดเจนอย่างปฏิเสธไม่ได้ ผมเริ่มอยากรู้มากขึ้น ว่าแล้วระบบเหล่านี้มันจะลงเอยเช่นไร ด้วยความหวังอะไรบางอย่างลึกๆ .. แต่แล้วอาจารย์ก็บอกมาง่ายๆ โดยที่ผมไม่ต้องถามว่า
“เราไม่สามารถคาดการณ์หรือคาดเดาอะไรที่เป็นระยะยาวกับระบบที่เป็นเคออสได้เลย”
ผมนั่งถอนหายใจเล็กน้อย
“แต่เส้นทางการเดินทางของระบบเหล่านี้ มักจะมีวังวนประหลาด (Strange Attractor) ที่คอยดึงดูดเส้นทางการเดินของมันเข้าไปสู่กรอบอะไรบางอย่าง ที่เมื่อเข้าไปแล้วไม่มีวันหลุดไปไหน ถึงมันจะไม่เคยซ้ำ ไม่เคยทับเส้นเดิม คาดเดาไม่ได้เหมือนเดิมว่าต่อไปจะเป็นอย่างไร ก็จะอยู่ในกรอบของเรื่องนั้นๆ เสมอ และถ้าระบบนั้นๆ มันมีวังวนแบบนี้ล่ะก็ เรื่องที่น่าประหลาดก็คือ ไม่ว่าเราจะตั้งต้นยังไง มันก็จะถูกดูดเข้ามาอยู่ในกรอบนั้นๆ อยู่ดี แต่การเปลี่ยนแปลงเล็กน้อยในค่าตั้งต้น ก็ยังมีผลมหาศาล เพราะเส้นทางของระบบวังวันนั้นก็ยังไม่เหมือนกันเลย ขึ้นกับค่าตั้งต้น)”
Lorenz Attractor หรือที่รู้จักกันอีกชื่อว่า “Butterfly Attractor”Wikipedia หลังจากจบการบรรยาย ผมรีบเดินไปหาอาจารย์ผมที่หน้าชั้นเรียน
“ผมอยากรู้อะไรบางเรื่องนะ”
พร้อมกับเดินไปที่กระดานดำ
“คิดว่าความคิดกับความทรงจำของคนเรา มันเป็นระบบที่มีวังวนประหลาดที่ว่านั่นหรือเปล่า”
ผมพูดพร้อมกับเขียนสมการอะไรบางอย่างลงไปในกระดานดำ แล้วคุยกับอาจารย์ไปเรื่อยๆ
“ไม่ว่าผมจะคิดอะไร ผมจะเห็นอะไร จะตั้งต้นจากอะไร สุดท้ายแล้วทำไมผมต้องคิดถึงเรื่องอะไรบางเรื่องอยู่ตลอดเวลาด้วย ถึงแม้ผมจะไม่คิดถึงมัน สุดท้ายความทรงจำบางอย่างก็ถูกดึงขึ้นมาให้เห็นทุกที ไม่ว่าจะยังไงก็ตาม และเมื่อผมเริ่มคิดเรื่องนี้เมื่อไหร่ ความคิดทั้งหมดของผม ก็วนเวียนอยู่กับเรื่องเดิมๆ อยู่แค่เรื่องเดียว ไม่หลุดไปไหนทุกครั้ง”
อาจารย์ผมมองด้วยสีหน้าประหลาดใจ พร้อมกับพูดว่า
“น่าสนใจมาก ผมไม่เคยคิดเรื่องนี้เลย .. น่าสนุกแฮะ”
เราเสียเวลากับการยืนเถียงกันหน้ากระดานอีกหลายสิบนาที กับสมการเต็มกระดาน ก่อนที่ผมจะถามคำถามใหญ่ๆ กับอาจารย์ผมว่า
“โอเค มันชัดว่าชีวิตคนเรามันเป็นระบบที่เปลี่ยนแปลงอยู่แล้ว ผมก็คิดว่ามันเป็นระบบแบบเคออสซะด้วย แล้วมันจะมี วังวนประหลาดหรือเปล่าล่ะ” ….
ผมถอนหายใจยาวๆ ก่อนที่จะถามว่า
“แล้วมันจะอธิบายเรื่องของ ‘รักแรกพบ’ ได้มั้ย ความคิด ความรู้สึกทุกอย่างของชีวิตเรากับคนๆ หนึ่ง ถูกกำหนดโดยค่าตั้งต้นของวินาทีแรกที่เจอกัน ไม่เท่านั้นนะ การที่เราเจอคนๆ นั้นในวันนั้น กลายมาเป็นค่าตั้งต้นให้กับชีวิตเรา ที่ทุกอย่างในชีวิตมันถูกกำหนดโดยการเจอกันครั้งนั้น แล้วมันจะมีวังวนอะไรบางอย่างให้ต้องคิดถึงคนๆ นั้นตลอดเวลา ไม่ว่าจะเริ่มต้นคิดเรื่องอะไร แล้วการเดินทางของชีวิตเองล่ะ มันจะมีวังวนอะไรแบบนี้ได้บ้างมั้ย” ….
อาจารย์ผมไม่ตอบ เพียงแต่บอกว่า
“น่าสนุกมาก ทำไมไม่ลองเล่นเรื่องพวกนี้หนักๆ แล้วมาเล่าให้ผมฟังบ้างล่ะ แล้วไม่ต้องมาวิชานี้แล้วนะ นายได้ A”
อาจารย์ผมทิ้งท้ายไว้ให้ พร้อมขยิบตาครั้งหนึ่งว่า
“อย่าลืมนะ พื้นฐานของระบบพวกนี้ทั้งหมดคือ x[t+1] = f(x[t]) ;-)”
เพื่อหาคำตอบขอคำถามเหล่านี้ ผมเปลี่ยนไปเป็นคนละคนในเรื่องวิชาการ ผมเริ่มบ้าคณิตศาสตร์ เริ่มบ้าแบบจำลองทางคอมพิวเตอร์ของอะไรต่ออะไรหลายๆ อย่าง โดยเฉพาะเรื่องการทำงานของสมองและความทรงจำของคน ผมเริ่มบ้า Computation Theory เผื่ออะไรก็ตามที่ผมรู้หรือเข้าใจในคอมพิวเตอร์จะทำให้ผมเข้าใจชีวิตตัวเองขึ้นมาบ้าง หนังสือวิชาการแทบทั้งหมดของชั้นหนังสือผม ถูกซื้อหลังจากวันนั้น เหตุการณ์วันนั้น วิชานั้น คลาสนั้น มันคงเป็นผีเสื้อตัวเล็กๆ กระพือปีกด้วยกระมัง …. แต่มันก็เป็นการกระพือปีกในระบบที่สภาพอากาศมันได้เปลี่ยนไปแล้วอย่างไม่มีวันกลับ
ผีเสื้อตัวหนึ่ง กระพือปีกเบาๆ ครั้งเดียว ที่เปลี่ยนสภาพอากาศไปตลอดกาล ….
ใช่สินะ รอยยิ้มครั้งนั้นในวันนั้น ที่ผมจำฝังใจไม่มีวันลืมแม้กระทั่งวันนี้ที่ผมกำลังนั่งเขียนบรรทัดนี้อยู่ รอยยิ้มที่เป็นจุดเริ่มของทุกสิ่งทุกอย่าง ทุกสิ่งทุกอย่างที่ผมทำได้ ทุกสิ่งทุกอย่างที่ผมเข้าใจ ความเป็นตัวตนของผมทุกอย่างใน 18 ปีที่ผ่านมา ไม่ว่าจะเป็นเรื่องการเรียน เรื่องเขียน/พัฒนาโปรแกรม และเรื่องความรู้เชิงลึกทางวิชาการ มันแทบจะถูกกำหนดไว้ด้วยเหตุการณ์ตั้งต้นเพียงเหตุการณ์เดียว ทุกสิ่งทุกอย่างที่เกิดขึ้น ไม่ว่าจะดูเหมือนกับไม่เกี่ยวข้องไม่มีเหตุไม่มีผลไม่มีที่มาที่ไปอะไร แท้จริงแล้วมันต้องมีกลไกอะไรบางอย่างที่เรามองไม่เห็น ไม่เข้าใจ อยู่เบื้องล่างเสมอ จากการรกระทำทั้งหมดที่ต่อจุดทั้งหมดเข้าด้วยกัน ที่เชื่อมอดีตมายังปัจจุบัน และจะเชื่อมปัจจุบันไปเป็นอนาคต
แต่นั่นก็คือสิ่งที่ผมรู้มานานก่อนหน้านี้แล้วทั้งนั้น
แต่ก็เพิ่งจะวันนี้เอง … ที่ผมได้คำตอบที่ผมต้องการ คำตอบที่ผมถามหามานาน ตั้งแต่วันที่ผมถามอาจารย์ผมวันนั้น ที่เรายืนคุยกันหน้ากระดาน และตลอด 4 ปีเต็มๆ ที่ผมคุยกับอาจารย์ผมแทบจะเรื่องเดียวมาตลอด และตลอดมาหลังจากนั้น ที่ผมถามหาความจริงของเส้นทางของระบบที่ผมเรียกว่าชีวิตของผมเอง แต่ผมไม่เคยให้คำตอบตัวเองได้ชัดเจน นอกจากความหวังลมๆ แล้งๆ เท่านั้น
สิ่งที่ผมเพิ่งจะเข้าใจก็คือ … เรื่องวังวนประหลาดของชีวิต ที่ผมถามหามาตลอดว่ามันจะมีหรือไม่ …..
ก่อนหน้าที่ผมและมีนจะได้เจอกัน ชีวิตเราสองคนก็เหมือนกับเส้นทางของระบบที่ยังไม่ถูกชักนำเข้ามาในวังวน มันก็ต่างคนต่างไป ต่างคนต่างอยู่ จนกระทั่งวันหนึ่งที่เราได้เจอกัน วันนั้นที่มีนยิ้มให้ผม ที่มันกลายเป็นผีเสื้อกระพือปีกเบาๆ หลังจากนั้น ไม่ว่าเราสองคนจะทำอะไรก็ตาม ในส่วนลึกๆ แล้วชีวิตเราสองคนจะมีอีกคนอยู่เสมอ ไม่สามารถเดินออกไปจากเส้นกรอบของวังวนตัวนี้ได้ ไม่ว่าอะไรจะเกิดขึ้นกับชีวิตเราสองคน สุดท้ายก็เหมือนกับว่าเราสองคนต่างรอกันมาเสมอ ที่คนแรกของหัวใจ จะได้เป็นคนสุดท้ายของชีวิต
คำถามที่ผมอยากรู้วันนั้น …… ณ วันที่ผมถามอาจารย์ผม แต่ผมไม่ได้ถามไปตรงๆ ก็คือ
“คิดว่าเส้นทางชีวิตของเราไม่ว่าจะเดินกันไปยังไง จะเกิดอะไรขึ้นยังไง มันจะอยู่ในกรอบของการเดินอะไรบางอย่างได้มั้ย ไม่ว่าคนที่เป็นรักแรกพบ ที่เจอกันวันนั้น จะมีวันได้เจอกันอีกมั้ย จะลงเอยเป็นยังไง”
หรือตรงกว่านั้นก็คือ
“คิดว่าคนเรา ถ้าเป็นคู่กันแล้ว จะแคล้วกันได้มั้ย”
วันนี้ … ผมได้คำตอบนั้นแล้ว อย่างชัดเจนที่สุด …….. ตั้งแต่เมื่อเราเจอกัน จนถึงวันนี้ ที่เรากำลังจะได้อยู่ด้วยกันตลอดไป
“ใช่ครับ คู่กันแล้ว ไม่แคล้วกัน”
คำพูดสุดท้ายของอาจารย์ผมในวันนั้น
“อย่าลืมนะ พื้นฐานของระบบพวกนี้ทั้งหมดคือ x[t+1] = f(x[t]) ;-)”
มันหมายถึง
“อย่าลืมนะ อนาคต เป็นผลจากอย่างเดียวเท่านั้น คือ เราตัดสินใจทำอะไรกับสิ่งที่เป็นในปัจจุบัน และเราจะเห็นผลของมันเมื่อเวลาผ่านไป”
ไม่ใช่แค่เพียงโชคชะตา ที่ทำให้เราทั้งสองคนมีวันนี้ ชีวิตของเรา มีเพียงเราเป็นผู้กำหนดเท่านั้น ขอเพียงแต่เราตัดสินใจทำ และเชื่อมั่นในสิ่งที่เราทำ ว่ามันจะพาเราไปไหนสักแห่ง ทุกอย่างเป็นเพียงผลจากสิ่งนี้ทั้งสิ้น ดังนั้นทำอะไรทุกอย่างเท่าที่ทำได้ เพื่อให้กาลเวลาทำหน้าที่ของมันในการเชื่อมปัจจุบันไปสู่อนาคต และให้ทุกสิ่งทุกอย่างผ่านกาลเวลาไปด้วยกัน เพื่อให้เราเห็นผลจากสิ่งที่เราทำ
“Does the flap of a butterfly’s wings in Brazil set off a tornado in Texas?”
การกระพือปีกของผีเสื้อน้อยๆ ตัวหนึ่ง สักที่หนึ่งในโลก จะทำให้เกิดพายุใหญ่ในอีกที่หนึ่งไหมนะ … ถ้าตามสามัญสำนึกพื้นฐานของเราแล้ว คงจะไม่เป็นแบบนั้น เพราะผีเสื้อนับล้านตัวก็กระพือปีกอยู่ทุกวี่วัน แต่ไม่ค่อยจะเห็นมีพายุใหญ่เกิดขึ้นเท่าไหร่เลย
แต่เราก็ปฏิเสธไม่ได้เหมือนกันว่า โมเลกุลของอากาศรอบๆ ปีกผีเสื้อนั้น ได้รับผลกระทบจากการกระพือปีกนั้นๆ ไปแล้วอย่างเปลี่ยนแปลงไม่ได้ ผลของมันจะส่งผลถึงอนาคตของสภาพอากาศตลอดกาล และหากเราไล่ย้อนรอยของเหตุการณ์ทางสภาพอากาศ กลับไปถึงต้นตอของการสั่นสะเทือนเล็กๆ ของโมเลกุลได้ … เราอาจจะเห็นว่าการกระพือปีกของผีเสื้อบางครั้ง ก็ส่งผลให้เกิดพายุใหญ่ หรือปัดเป่าให้เกิดฟ้าสวยใสหลังพายุใหญ่ได้จริงๆ
ผีเสื้อตัวเล็กๆ ตัวหนึ่ง กระพือปีกเบาๆ เมื่อ 18 ปีก่อน …….. กับรอยยิ้มที่ผมไม่มีวันลืม
มีนครับ .. ผมอยากจะบอกคุณเบาๆ ตรงนี้ว่า
“ชื่อของผมในภาษาไทยมันแปลว่า ‘ผู้ให้แสงสว่าง’ แต่ผมกลับไม่เคยให้แสงสว่างอะไรกับตัวเองได้เลย และต้องรอแสงสว่างของชีวิตตัวเองมานานแสนนาน ขอบคุณนะครับ ที่เป็นผู้ให้แสงสว่างกับชีวิตคนๆ นี้ให้มีความหมายขึ้นมา”
มีนครับ .. และผมอยากจะบอกคุณดังๆ ตรงนี้สักครั้งว่า
“คุณเป็นยิ่งกว่าทุกสิ่งทุกอย่างในชีวิตผมที่ผ่านมา ตั้งแต่คุณเข้ามาในชีวิตผมเมื่อ 18 ปีก่อน โลกของผมก็เปลี่ยนจากโลกที่เคยว่างเปล่า กลายเป็นโลกที่มีความหมาย เหมือนกับคำพ้องเสียงของชื่อคุณในภาษาอังกฤษ (Mean ที่แปลว่า
มีนครับ … สุดท้ายที่ตรงนี้ ผมขอบอกคุณดังๆ กับสิ่งที่ผมบอกตัวเองมาตลอดตั้งแต่เรียนมัธยม แต่ครั้งนี้ผมจะบอกให้คุณได้ยิน และให้ทุกคนได้อ่าน ได้รับรู้
“สักวัน … ผมจะดีพอสำหรับมีนครับ”
…จบบริบูรณ์…
ขอบคุณ …
มีนที่รัก ที่เป็นแรงบันดาลใจให้ผมเป็นทุกอย่างที่ผมเป็นในวันนี้ และที่คุณให้โอกาสผมเป็นทุกอย่างของชีวิต ด้วยเวลาที่เหลืออยู่ของชีวิตเราสองคน
ครอบครัวทั้งสองครอบครัว ที่ไฟเขียวให้เราได้แต่งงานกัน และดีใจกับเราทั้งคู่
เพื่อนๆ ทุกคน ที่คอยสนับสนุน และดีใจกับเราสองคน ไม่ว่าจะเป็นเพื่อนจากสมัยไหน จากสังคมไหน ของช่วงไหนในชีวิตเราทั้งสองคนก็ตาม
เพื่อนๆ สี่สาว ที่ไปเที่ยวเกาหลีด้วยกัน คุณนก คุณดาว คุณพีท น้องแจง ที่แอบเชียร์และช่วยลุ้นตลอดทริป
คุณนก เป็นกรณีพิเศษมากๆ ที่สมัคร Facebook ให้มีน ไม่งั้นเราคงไม่ได้เจอกัน แล้วยังมาช่วยเป็นพิธีกรงานแต่งงานให้ด้วย
คุณวีร์ และทีมงาน Conscious สำหรับการออกแบบทุกอย่าง ตั้งแต่การ์ดแต่งงาน การออกแบบหน้าปกและภายในหนังสือ “Remember the Butterfly” ซึ่งก็คือเป็นเวอร์ชั่นที่พิมพ์เป็นหนังสือของเรื่องราวที่ลงบนเว็บนี้
น้องเก้า น้องฟอร์ด ที่ช่วยถ่ายรูป Pre-Wedding ให้ตั้งหลายอัลบั้ม แล้วก็ยังมาช่วยเป็นช่างภาพและพิธีกรในงานแต่งงานด้วย
iHearBand: วงดนตรีงานแต่งงาน ที่จัดคิวมาเล่นให้ (เป็นวงเดียวกับที่เคยเล่นให้กับงาน Talkshow ผมด้วยนะ)
เจ้า KOSY โปรแกรมสุดที่รัก ที่ช่วยค้นหามีนมาตลอดสิบปีที่ผ่านมา อย่างไม่เคยเหน็ดเหนื่อยอะไรเลย
ทุกเหตุการณ์ที่เกิดขึ้น ทุกสิ่งที่เราทำ ที่ทำให้เรามีกันและกันได้ในวันนี้
