มีเรื่องนึงที่อยากจะฝากบอกน้องๆ ทั้งนักศึกษาและคนที่กำลังหัดเขียนโปรแกรมใหม่ๆ ที่จะต้องพัฒนาโปรแกรม ไม่ว่าจะใช้เอง เป็นโปรเจค ทำขาย หรือว่าอะไรก็แล้วแต่ ก็คือเรื่องของการทำ Prototyping และ PoC (Proof-of-Concept)
ไม่รู้ว่าผมรู้สึกไปเองหรือเปล่า ว่าเวลาหลายๆ คนเขียนโปรแกรม ไม่ค่อยทำ PoC หรือว่า Prototyping กันเท่าไหร่ แต่ว่าจะลุยเขียนโปรแกรมที่อยากได้ไปเลยทั้งๆ ที่ยังไม่รู้ว่าหลายอย่างมันทำงานอย่างไร หรือว่าควรจะออกแบบโครงสร้างภายในอย่างไร เวลาได้โค้ดใหม่มาจากแหล่งข้อมูล ก็ลองผิดลองถูกมันลงไปในโปรแกรมที่อยากจะเขียนเลย
ถ้าเป็นโปรแกรมเล็กๆ ประเภทเขียนส่งอาจารย์ตามรายวิชา มันก็ไม่มีปัญหาหรอกครับ แต่ว่าอย่าติดจนเคยชิน เพราะว่าลักษณะการทำงานแบบนี้มันไม่ scale-up ไปสู่การทำงานโปรเจคที่ใหญ่ขึ้นมาแม้แต่นิดเดียว
ลองแบ่ง phase การทำงานเป็นแบบนี้ครับ
- นั่งคิดคร่าวๆ ว่าโปรแกรมจะมีการใช้งานอย่างไร ต้องทำอะไรได้บ้าง ไม่ต้องมากไม่ต้องมาย
- จากนั้นนั่ง list มันออกมาเล่นๆ ว่าจะทำแบบนั้นได้นี่ ภายในโปรแกรมจะต้องมีความสามารถอะไรบ้าง (ไม่ใช่ความสามารถที่ผู้ใช้งานจะได้ใช้นะ หมายถึงว่าต้องเขียนให้มันทำอะไรได้บ้าง)
- ดูว่าอะไรที่เราทำเป็นแล้ว อะไรที่ยังทำไม่เป็น checklist ง่ายๆ
- เปิดโปรเจคใหม่หลายๆ โปรเจค ตามเรื่องที่เรายังทำไม่เป็น หัดเล่นเป็นเรื่องๆ ไป เล่นโน่นเล่นนี่ เล่นให้มันพังไปเลยก็ได้ ไม่เป็นไร เพราะว่านี่คือการลองเล่นกับโปรเจคที่ไม่เกี่ยวกับงานเราสักนิด จะเขียนโค้ดให้มันเละแค่ไหนก็ได้ อีกสามสี่วันอ่านไม่รู้เรื่องก็ได้ ไม่ต้องมีโครงสร้างอะไรมากมาย ลุยมันไปเลยไม่ต้องคิดมาก
- แต่ว่าเป้าหมายของโปรเจคเล็กๆ ที่เปิดใหม่เหล่านั้นต้องชัดเจนนะ ว่าจะเรียนรู้เรื่องอะไร กำหนดเวลาให้ตัวเองไว้ด้วย กำหนดผลลัพธ์ที่ชัดเจนไว้ด้วย
- เมื่อ checklist เต็มแล้ว (คือ ทุกตัวทำเป็นหมดแล้ว) ค่อยมาวาง architect ของโปรแกรม/โปรเจคที่อยากได้ ว่าจะออกมายังไง เพราะว่าตอนนี้เราน่าจะมีประสบการณ์แล้วว่าอะไรมันทำได้ทำไม่ได้ อะไรมันต้องทำงานร่วมกับอะไรยังไง รับค่าอะไร รีเทิร์นอะไร ประสิทธิภาพเป็นยังไง ฯลฯ
อย่าศึกษาสิ่งที่ยังทำไม่เป็นลงในงานที่กำลังทำอยู่ตรงๆ เด็ดขาดครับ เพราะว่าโค้ดมันจะมั่ว เนื่องจากเรายังไม่มีประสบการณ์ ซึ่งจะทำให้แก้หรือว่าแกะยากมาก ทำให้โปรแกรมของเราจะต้องยึดติดกับโค้ดห่วยๆ โดยใช่เหตุ
ฝากเป็นข้อคิดนะครับ เพราะว่าเห็นแบบนี้เยอะเหลือเกิน ที่ว่าไม่ยอมแยกโปรเจคใหม่มาเพื่อเรียนรู้เป็นเรื่องๆ แต่ว่าจะยัดลงไปในโปรแกรมที่กำลังพัฒนาอยู่เลย
เสียน้อย (เปิดโปรเจคใหม่ เรียนรู้มันทีละเรื่อง) มันเสียยาก แต่เสียมาก (โค้ดในโปรเจคมั่ว โปรเจคไม่มีโครงสร้างแก่น เป็นแบบปะผุ ฯลฯ) มันเสียง่าย นะครับ
